Vođenica.


Zapadno od Vođenice leži ruševina neke zgrade, koju narod naziva „Drenovac“. Kako je ona sagrađena od opeka i maltera, biće to po sovj prilici neka rimska građevina.
U samoj Vođenici nalazi se ruševina „Crkvina“ gdje se po pričanju tamošnjih stanovnika prilikom otkopavanja našlo oružja i crkvenih predmeta. U njenoj okolini ima obilje starobosanskih (bogumilskih) nadgrobnih spomenika sa ornamentima polumjeseca i krsta.
Južno od Vođenice leže ostaci prostranog grada „Oblaja“

Crkvina, Vođenica
Srednjovjekovna crkva i groblje, sačuvane ruševine crkvene građevine dimezija 12x6m, uz koju se prilikom raskopavanja nailazilo na oružije i liturgijske predmete. Oko ruševina sačuvano je i oko 40 stećaka, vjerovanto u obliku ploče i sanduka, ukrašeni motivom krsta i polumjeseca. Potiču iz kasnog srednjeg vijeka.
(Vejsil Ćurčić, GZM Sarajevo, 1937.g. Strana 237)

Drenovac Vođenica
: Rimska zgrada. Ostaci zidova rimske građevine izrađeni kombinacijom opeke i maltera.
Potiče iz rimskog doba.
(Vejsil Ćurčić, GZM Sarajevo, 1937.g. Strana 237)
Gradina, Vođenica.
Praistorijska graina. Utvrđeno naselje čiji velik kameni bedem obuhvata prostor od cca 15.000 do 20.000 m2. Unutar naselja nalazi se posebna utvrda. Na čitavoj površini nalaze se fragmenti keramike i kućnog posuđa. Potiče iz kasnog bronzanog ili ranog željeznog doba.

(Izvor: GZM 1902, Vejsil Ćurćić, starine iz okoline Bosanskog Petrovca)

Vranovina.

U ovom selu na sjeveru leži jedna gradina, koju narod naprosto zove „Gradinom“

Gradina Vranovača.
Praistorijska građevina. Utvrđeno naselje oko čijeg platoa eleiptičnog oblika teče odbrambeni zid. Sjeverna strana veoma strma, ostale se supštaju preko tri terase. Površinski se nalaze fragmetni keramkike.

Potiče iz broznanog ili željeznog doba.
(GZM 1902, Vejsil Ćurćić, starine iz okoline Bosanskog Petrovca)

Zelinovac.


Praistorijska gradina. Utvrđeno naselje čiji je naseobinski prostor branjen kamenim zidom (cca 200x400m). Unutar se nalazila jedna mala utvrda, takođe, opasana bedemom dimenzija 80x50m. Površinski nalazi su: ulomci keramike i kućnog posuđa. Potiče iz kasnog bronzanog ili ranog željeznog doba.

(Izvor: GZM 1902, Vejsil Ćurćić, starine iz okoline Bosanskog Petrovca)

Pripremio: Bane Obradović. April 2013.